- अँ,अ,आ

अँकली मलाई Me
अँज्यूरा क्रातो खार्हइत मेरो कम्बर दुख्यो
अकँल काँन भूतँ मलार्य पिलो निकल्यो
अकोज खाहईत मेरो भुँडी दुख्यो
अखोहइलो रुश ब्रोलत मेरो खुट्टाको हड्डी फुटयो
अनेरे नेख याहपत मेरो नाकदेखि सिङ्गान चुहयो
अपो नाःदो भरे बुलुकी Tonight
आ÷म्याँ के उस्को÷उन्को÷तिन्को His/her
आँ÷एको कली यसलाई To it
आँइके हाम्रो Our
आँइस्के हामी दुई जनाको Of both of us
आइदी कलेजो Liver
आइस्कली हामी दुवै जनालाई To both of us
आइस्च सानो Small
आउ हिँति नडराउ (डर नमान्नु) not afraid
आल केटा Baby
आलस्याल केटाकेटी Children
आश्यक कुन्नि I don't know/perhaps

अक्नत्, अन्नपात, खाद्यान्नन, Eatables - अक्नत्, अन्नपात, खाद्यान्नन, Eatables items

चिर्स कोदो Millet
बुर् धान Paddy
कोग्रेच्/काङ् मकै Maize
चेर्व गहूँ Wheat
कोल्की भट्मास Soyabean
ब्रम् फापर Buck-wheat
कर् केराउ Pea
मस् मास, मस्याङ्ग Pulse
क्याज् जौ Barley
कायम् तील, फिलिङ्गे Sesamum seed
रेब् आलु, तरुल Potato
सुठुनी सकरकन्द Sweet-potato
स्युर चामल Rice
फस् पिठो Flour
वुत् सामल, खर्च Provisions for a journey/food stuff
गी खाई हरीयो सागपात Vegetable
बसेर कागुन
हिक्सी नून Salt
जिल ध्यू Ghee, Butter
फु फूल Flower
खुदो मह Honey
क्लील् तोरी Mustard
पुपु कैडा (फर्सीको), चिन्डो Young guard
क्याङ्खाई स्कूस
फतखाई फर्सी Guard
पेरोस टाटे सीमी Bean
दुउची खुर्सानी Chilly
क्षाँबो अदुवा Ginger
आरेख असुन Garlic
राँङ्ग मसला Spices
क्रिमच मरीच Black peper
फूला ल्वाङ
पाहरर जुवानु
शेरुम जिरा Cumimseed
फोरिप जैदाना
कक्यू मेथि
वोङ्गमुई धनिया
खाअ्ष्यो जिल तेल Oil
हौफस बेसार turmeric
प्रेहँका मस गहत
च्यिसला लौका Pumpkin
चिउफा वैगुन Brinjal
गवरी हरियो मकै Young maize

- इ,ई

इन्कली तपाईलाई (Honorably) You
इस्कली तिमी दुईलाई To both of you
ईम्चीली सानो Small
ई/इँके तेरो/तिम्रो/तिम्री Yours,. Your
ईकली तलाई/तिमीलाई To you, you
ईची अलिकति, थोरै Little
ईन्के तपाईको Your (Respectable)
ईमी सानोभन्दा सानो Tiny
ईस्का यत्तीको So much
ईस्के तिमी दुईको Both of you

-

उचिखे अलिकति A little
उत्थ दक्षिण
उत्थ कुईरो लाग्यो
उत्थक्षेल दक्षिण, उँघो
उत्थक्षोल बादल cloud

-

एको/ञाँ योयी It, this
एकोके/ञाःके यस्को Its

- क,का,कि,की,कु,काे

कक तितो Bitter
कगरी नलीखुट्टा Shin
कम्सो गीत Song
कला मगर Magar
कली लाई To
कहा काजपाता रगत मासी लाग्या
काँन पिलो
काह काज रगत मासी Blood aunt
कितो सातो (मान्छेको सातो)
किरी डोरी Rope
की आन्द्रा Intestine
कुँक मुखको माथिको भाग Upper maxilla
कुचु छाती Chest
कुचुह खाहईत छातीे दुख्यो
कुप्फी निधार Forehead
कुमुस आँखी भँै Eye-brow
कुश्युलनोव् सार्की Cobbler
कुहमसो गीत  song
कुहमसो पाहईनिम गीत गाउछन्
कुहमसो पाहपतु गीत गायो
कुहमसो पाहमतेम गीत गाए
केंगेर क्षेत्री Kshyatri
केट पैसा, रकम, दाम money, rupees
केर निर At the site, place
केर जिच बाहक कोकोकोला
को ते छाला Skin
कोइँते कुरकुच्चा Heel
कोज भुँडी Stomach
कोत् डढेलो Forest-fire
कोम्चा विसेक हुनु Recover
कोरो पैरो Landslide
कोहत छाला skin
कोहते छालाहरु  skins
क्यूलीमाली Up side down
क्यो· बिनायो Mouth organ made of bamboo
क्रेसि लिस्नु भरेङ (सिडी)  ladder
क्लातो कम्मर Waist
कोँइच सुनुवार Sunuwar

केट्, पैसा (रुपैया), Rupees - केट्, पैसा (रुपैया), Rupees

सुकी (२५ पैसा) सेवले 25 Paisa
मोहर (५० पैसा) फेब्रे 50 paisa
रुपैँया (१ रुपैँया) खुँड 1 Rupee
एक रुपैँया खुँड्का 1 Rupee
दुई रुपैँया खुँड्निअ्सी 2 Rupees
पाँच रुपैँया खुँड्ङा 5 Rupees
पाँच रुपैँया (नोट) ताप्लाका 5 Rupees (Paper)
दश रुपैँया (नोट) ताप्ला निअ्सी 10 Rupees (Paper)
एक सय रुपैँया (नोट) ग्रो का 100 Rupees (Paper)
पाँच सय रुपैँया (नोट) ताप्लाका ग्रो 500 Rupees (Paper)
एक हजार रुपैँया (नोट) लाइस्स्यो ने का 1000 Rupees (Paper)

क्रिया, Verb - क्रिया, Verb

जचा खानु To eat
जाफ्तुृ खायो Ate
जस्यो खाएको Eaten
जाँइतक खायौ Ate (1st person)
तुचा पिउनु To drink
तुतु पियो Drank
तुस्यो पिएको Drunk
तुतक पियौ Drank (1st Person)
वचा खानु To eat
वाप्तु खायो Ate
वस्यो खाएको Eaten
वाँइतक (काँचो वस्तु) खायौ Ate (1st person)
गाअ्चा हिड्नु To go, to walk
हिक्र्चा डुल्नु, फर्कनु, पल्टनु To walk, to turn
लचा जानु To go
जाअ्चा आउनु To come, to reach
लाइस्चा लग्नु (निर्जिव) To carry (non living thing)
खुल्चा लग्नु (जीवित) To carry (living thing)
यिचा आउनु (माथिबाट) To come from upside (upward)
कुचा आउनु (तलबाट माथि) To come from downward
पिचा पर्बाट वर To come from any side except upward & downward
थेअ्चा टेक्नु To rest-foot
थीचा छुनु To tuch (High)
थिच्चा पाउँनु (भेटनु) To get, to deliver child (Low)
ग्रुम्चा भेट्नु To meet
ब्राचा छुट्नु, अलग हुनु To part
फ्राचा छुटाउनु To differentiate
पचा गर्नु To do
ताइस्चा फ्याक्नु To throw
गुफ्चा टिप्नु, सिरमा लगाउनु (कुनै सामान) To pick-up to wrap
पेच्चा टिप्नु (बोटबाट टिप्नु, अलग्याउनु) To harvest
फेच्चा झिक्नु (उचालेर झिक्नु) Pick-out
ग्रुँइचा निकाल्नु To let out
वाइस्चा राख्नु To put
वाइस्चा मिलान गर्नु, मिलाउनु To mix
हवाइस्चा चुनु (प्वाल पार्नु), राख्नु To leack, to put
याफ्चा चुहिनु (तरल पदार्थ) To seep
ब्रोल्चा फट्नु To break
रोल्चा मनउनु To pary to abandon
ख्योल्चा झिक्नु To draw
चोचा पोल्नु To roast, to burn (dry)
वाल्चा भुटन हाली भुट्नु To roast, to burn (set)
काअ्स्र्चा सुक्खा भुट्नु To fry (dry)
केचा पकाउनु To cook
ब्रचा जिम्म लिनु÷बुल्नु To take charge, to burn
ब्रकचा बिछाउनु To lay
ब्रचा बल्नु To burn
व्हाँइस्चा चढ्नु, उक्लनु To climb
पिच्चा ल्याउनु To bring
आइचा भित्रायाउँनु To bring in
खाइस्चा दुख्नु to pain
हाइस्चा सुघाउनु To smell to others
नाम्चा सुध्नु To smell to others
साँअम्चा थन्काउनु To store
साम्चा हराउनु  To loss
हिल्चा पिध्न To grind
सिल्चा लिम्नु To paint
तिल्चा पन्छाउनु TO evacuate
जिचा झगडा गर्नु, बाझनु To quarrel
रम्सी पचा बकुस्ती खेल्नु To restle, to fight
तुपचा हिर्काउँनु Beat
सुम्चा छोप्नु To cover
हँुअ्चा छोपेको खोल्नु उघार्नु To uncover
रोअ्चा खोल्नु (बन्द गरएको विर्को आदि) To open
प्रुईस्चा बाधिएको खोल्नु To untie
उइस्चा उखेल्नु To pick out
खुअ्चा गाडाउनु To drive
ग्रूअ्चा मास्सिनु to descend, be burried, sink in a bog or quagmire
ख्रुअम्चा डुबाउनु To dive, to plunge
ग्रुअम्चा डुब्नु To sink, be drowned
बुइस्चा उम्कनु, फुत्कनु To escape
खाइस्चा लुक्नु, लुकाउँनु To hide
खुचा सिले हान्नु To strike, give a blow esp. by horns
युअ्चा हिर्काउनु To whip
तुइस्चा थाह पाउनु To know
मुइस्चा फुक्नु, जुत्ता लगाउनु To lbow, toput on
सुइस्चा ठोस्नु To drag
हुइस्चा हकार्नु To scold, to chide
गाज पचा डकार्नु To belch
म्यचा बान्तागर्नु, छाद्नु To vomite
रुउचा अघाउँनु To be satisfied
तेम्चा थाप्नु, पस्कनु To add
क्युफ्चा पोखिनु To spill, Flow over
रुफ्चा बुझ्नु To under stand
हुफ्चा बफिनु, गर्मि हुनु To vaporise, To warm, become hot and sticky (of person)
थुम्चा टुगयउँनु To finish, to conclude, to settle
चापचा सम्नु Be able to do
रापचा पड्काई दिनु, पछार्नु, उभिनु To hit, to throw down, defeat in wrestling
सापचा छाउँनु To roof, to cover
दोअर््चा दौडनु To run
खोर्अुचा खुर्कनु, कोतर्नु To scratch, to peel, to scrape
नाइसचा चिमोट्नु To pinch
तुल्चा उखेल्नु To pull up, to uproot
नाःइस्चा विसाउँनु To give rest, rest a load, cause to pause
स्योःअ्चा बिऊ छर्नु To spread seeds
स्योचा बनाउनु, कुरा लाउनु To report, to inform
दिम्चा कुल्चनु, टेक्नु To rest the foot on anything
ताइस्चा लात्ताले हान्नु To kick
ताईस्चा फयक्नु To throw, fling
साइस्चा मार्नु To kill
ब्रोइचा बाँच्नु To live
दाम्पचा उछिन्नु To go ahead
नोले दुम्चा पछि हुनु, पछि पर्नु To stqay back
ओइती दुम्चा अघि हुनु To be forward, front
खेचा सार्नु, टक्राउनु To serve, to push
पाअ्चा एक ठाउबाट अर्को ठाउमा सार्नु To remove from one palce to another
स्यअ्चा माँझ्नु To cleanse, scrub
मुर्स्र्चा धुनु To wash
चिम्चा दूध दुहुनु To milk
सोचा सुक्नु To dry
स्योअ्र्चा तारनु To filter
निपचा निचोर्नु To wring, press
ब्रेकचा लेख्ुन To write
ब्रेअ्चा  खोश्रनु To scour, to scratch
खेअ्चा मल्नु, दल्नु To anount
निछ्चा बस्नु To sit
पिछ्चा पाल्नु To fart
दोचा खन्नु To dig
प्रोल्चा फुटाउनु To break
रिअ्चा काट्नु To cut
सिचा मस्काउनु To rub
सपचा उध्याउने, घार लाउनु To rub to sharpen
स्यिपचा खुर्कनु To scrub
रीयचा सजाउनु, चढाउनु To dcorate, adorn
लीइचा बाकी रहनु To left
लिचा उन्नु, माला बनाउनु To thread (beads on a string)
लीँचा पिलाउनु To cause to drink
ल्याकचा बल्झनु To be intangled
न्याकचा खाँद्नु (जोड्ले) To press hard
न्याँकचा सरल किसिमले खाँद्नु To press hard
सियःर्चा राम्रो बनाउनु (मन जित्ने पाराले) To beautify
खिःस्र्चा पाल्नु To melt, dissolve
हेःस्र्चा पर पर हुनु, भेदभाव गर्नु To discriminate
पेःस्र्चा सिउरनु To let in, entangle
खेःस्र्चा धपाउनु To drive
गेःस्र्चा रमाउनु To be pleased, rejoice
ग्याःस्र्चा खेल्नु To play
हीःस्स्र्चा घेर्नु, घेरा लगाउनु To surround
नोअ्चा माड्न To knead, rub, press
रोःक्चा गोड्नु To weed and dig round plants
योःचा छान्नु, केलाउनु, वस्तु चराउनु To chose, to sift, to casue to graze
योअ्चा बाँड्नु, भाग लगाउनु To divide, to serve
चोःचा पुराउनु See off
कचा तितो हुनु To be bitter
दुःअ्चा पिरो हुनु, मद् लाग्नु  To be pungent, bitter, to intoxicate
दुकचा हलचल गर्नु To move
हिःकचा हल्लाउनु To sake, swing
हिकचा गन्ती गर्नु To count
तीकचा टेक्नु, थाम्नु To take support on
जीकचा भाँचनु To break
चीकचा नुहाउनु To bath
फकचा बढार्नु To sweep
नेपचा घचेड्नु, धकेल्नु To push, shove
ख्य्रापचा च्याप्नु To press, to clasp or embrace
खचा चोट लाग्नु wound, strike
तचा देख्नु To see, look at, observe
थचा मुच्र्छा पर्नु To be faint
रचा लाग्नु, छुनु (माथि) To touch, to feel
फ्रचा छरीवरी पार्नु To spread, to scatter
ककिचा तान्नु To draw
खेचा खोपल्नु, छोडाउनु To peel
क्राइचा फयक्नु To throw violently
क्राम्चा, आपचा हान्नु To give a blow, hit (something), shoot
क्रयोइस्चा डढाउनु, पोल्नु To burn, inflame
राइसचा पक्ष लिनु To take side of an argument
थाइस्चा गोद्नु To deal out a blow, strike
खास्र्चा खरो हुनु To be sharp (salt)
बेहचा मर्नु To die
चास्र्चा पिशाव गर्नु To urinate, make water
ङाइस्चा दिसा गर्नु To excret stool
आवापचा कन्याउनु To scratch, to peel, to scrape
प्रेएअ्चा खौरनु To shave
पे्रअ्चा उपंmनु To jumb, leap
हावपचा घिच्नु To eat greedly
नाःसोचा उज्यालो हुनु To rise sun
नाःरकिचा रात पर्नु To be evening
प्रोचा बुन्नु To weave
फ्यास्र्चा सिउनु To sew
साःअ्चा सर्कनु  Choke while eating
दाईचा नदूःख्ने हुनु To be numb
साइचा/माआचा तयारी हुनु, तरखर गर्नु To be prepared
बाईचा जोडी मिल्नु Match, to be pair
गाअर्‍ेस्चा मिल्नु To be adjusted, associate
अवास्र्चा फयक्नु To throw
कीस्र्चा बाटर्नु, बाट्नु To wring, twist
खुइस्चा मस्काउनु To shine, to rub to clean
थोकचा ठोक्नु To drive
तोकचा थुक्नु To spit, eject saliva
नाकचा पचाउनु To chew
दाककचा निल्नु To swallow
तेचा ओकाल्नु To excrete from the mouth
थेपचा झार्नु To harvest, shake off
कृम्चा टोक्नु To bite, chew
क्रेकचा टोक्नु, चिथर्नु To bete (with tooth)
कउपचा चिम्लनु To close eyes
बोकचा उठ्ने To stand
जूःअ्चा उडेर बस्नु to land
ईपचा सुत्नु To sleep
स्योपचा जाड छान्नु To filter
व्यास्र्चा उड्नु To fly
बास्र्चा बढ्नु To grow, to increase
कोल्चा ठुलो हुनु To grow big
सिस्र्चा मुठारनु To smooth, trim
ङाम्चा लाग्नु (नून लाग्नु) To be appropriate
ग्यूस्र्चा अमिलो हुनु To be sour
फेचा तमतमाइलो हुनु To flare up, to be bad taste
चेच्चा चिर्नु To split, cut, saw
च्यष्यो टर्रौ हुनु To become sour
गृचा कराउनु To cry
ब्य्रेच्चा बोलाउनु To call, to invite
दाचा बाल्नु To burn, light
जापचा पोल्नु, डाम्नु To brand
होचा तात्नु To be hot
स्ईिचा चिसो हुनु To be cold, to cool
दोकचा खस्नु To fall down
सयस्र्चा तताउनु, उमाल्नु To boil
ल्बुइस्चा उम्लनु Simmer, bubble up
ल्याम्चा फकाउनु to persuade, convince, bring (one to do something) by argument
ख्वाइस्चा पछयाउनु to follow
कुछ्र्चा बोक्नु To carry, lift
चात्दीचा पुराउनु To deliver
जात्दीचा पुग्नु To reach
खृचा छिराउनु To perce, penetrate, go through, bore
खृच्चा छेड्नु, प्वाल पार्नु To bore, perforate
मिम्चा संझनु To remember
दिचा/दिदीचा लिन जानु To go to take
स्वाइस्चा पठाउनु To send, despactch
असेअचा टिप्नु To ;uck
गेचा दिनु To give
ताकचा लिनु To take
पुइकचा माग्नु To beg
तुईकचा पिलाउनु To cause to drink
उम्चा खुवाउनु To feed
थुइस्चा ऋण लिनु To borrow
थापचा तिर्नु, दाज्नु To compare, to pay
नाकचा तौलनु To weight
गयपचा किन्नु To buy
लेएचा बेच्नु To sell
वाचा उम्रनु To spring up, grow
ब्वाइस्चा फुल्नु To bloom, gogrey (hair)
सिछ्चा फल्नु, फल लाग्नु To bear fruit
पुचा अगेना माथि भारमा सुकाउनु to dry over oven
हाम्चा सुकाउनु To dry or spread
थोकचाी सार्नु, टक्राउनु To pour liquid
क्रापचा निफन्नु To winnow, fan
गेँचा केलाउनु To sift
हेकचा चाल्नु To sift, sieve
फोकचा फल्नु, फल लाग्नु To cleanse off the husk
चुचा अन्न कुट्नु To grind, power
पुउ्चा पड्काउनु, भर्नु To sound pit-apat gun fire, to fill
सुल्चा छाम्नु To feel, touch, grope
तेपचा चोप्नु To dip, soak
गाइचा तन्किनु To walk proudly, be tightend
स्युकचा घोच्नु To poke, pierce with a prick, explain once and again
ह्याम्चा गलेर झनु, खस्नु To drop, to fall , come down
चेःकचा अचानुमा राखेर कुट्नु वा काट्नु To cut, server into tow
चाल्चा जिस्कनु, चल्नु To taunt, provoke, tease
श्योकचा पार तर्नु, कुल्ला गर्नु To gargle, to cross
हयहा ला Take it
मीईचा कोर्नु To comb

- ख,खा,खु,खे,खाे

खप् माटो Stone
खप्पो अन्धा blind
खप्पो रति मलाई अँध्यारो (अनिधो) भए
खलोपुलो पोष्चा उठ्ठीबास To finish
खा बन्चरो Axe
खाःस्र्यो नुनीलो (चर्को) More Salty
खाइल पित्त Bile
खाइस्चा दुःख्नु To pain
खाना पाँउ भात खाऊ
खी दिशा Stool
खुई दाँत Tooth
खुई चोर Thief
खुल्लु बजाए
खोःर पिङ A wing
खोःर लिङ्गे पिङ्ग Swing
खोई जत्ति, यत्ति, उत्ति Much, more
खोते छैपारो
खोर लिङ्गेपिङ्ग
खोहइली खुट्टा खुट्टा
खौयली खुट्टा Leg
ख्युर बेत्ता पखालो, झाडा Diarrhoea
ख्योल तिर To that side

- ग,गा,गाे,गु,गि

गर गाग्रो (घैटो) खप गर (गरी माटोको गाग्रो)
गवेर अस्ती अस्ती
गस ब्रजले हान्यो
गस पाहपतु गङयाङ्ग गुङङ्ग ग¥यो
गाँईदा मेलो
गार घाऊ Would
गाल पसिना Sweat
गिर कोक्रो
गिल पाहपतु बज्र (बजर)
गिल/गसु कइरो Cloud
गुई हात Hand
गुहज्यिल साइकल
गुहिज्यल साइकल Bycycle
गे नङ, नग्रा nail, Claw
गे आःमाः तँ आफैं Yourself
गेमी तैंले You
गेल गाङ्गलो
गेह्ररम गोहरम मान्द्रो (बिस्कुन सुकाउने मान्द्रो)
गो ईह कोहईचके याब्रे कुब्रे पशा यिशशो नकि म अहेचा नम हाम्रो कुल पितृहरुलाई मानिलिएका छौ
गोई मी तपाईले You (Honrable)
गोपिकी मी हामीहरुले We
गौउ बछिउ (बच्छीऊ)
ग्याँसीरेलो झन्डी खोल्नु To hang
ग्याइल माकुराको जाल Spider web
ग्युरग्युर अमिलो Sour
ग्यूँर कोक्रो Cradle
ग्यो गुँड Nest
ग्रिखोःर रोटे पिङ्ग Revolving swing
ग्रिखोर रोटेपिङ्ग
ग्रो सिङ्ग Horns
ग्वामी जाँठा Pubic hair